-
1 it is but reason that I should rejoice
Общая лексика: вполне понятно, что я радуюсьУниверсальный англо-русский словарь > it is but reason that I should rejoice
-
2 reason
1. [ʹri:z(ə)n] nI1. причина; основаниеwhat is the reason of the tides? - почему бывают приливы?
what is the reason of the dew? - почему выпадает роса?
by reason of..., for the reason that... - по причине того, что..., из-за того, что...
the scheme failed by reason of bad organization - этот план провалился из-за плохой организации
for no other reason than that I forgot - разг. по той простой причине, что я забыл
with reason - с основанием, по основательным причинам
with good reason - с полным правом /основанием/, совершенно обоснованно
2. (субъективное) основание, мотив, соображение; оправданиеfor reasons of State - обыкн. ирон. по государственным соображениям
reasons for and against doing smth. - соображения за и против какого-л. поступка
to give reasons for doing smth. - а) объяснить свои поступки; б) изложить мотивы, по которым что-л. должно быть сделано
to prove with reasons - доказать аргументами, представить резонные соображения
I have good reason to fear that... - у меня все основания /я имею полное право/ опасаться, что...
I have good reasons for doing [for saying] this - я имею полное право поступать так [так говорить]
did he give any reason? - он привёл какие-л. доводы?; он что-нибудь привёл в своё оправдание?
give me your reasons for refusing - мотивируйте свой отказ, изложите мотивы вашего отказа
alleging as his reason that... - мотивируя тем, что...
for reasons best known to oneself - разг. по каким-то таинственным соображениям
all the more reason for going /why I should go/ - (мне) тем более следует уехать
the reason why I dislike him is... - он мне не нравится потому, что...
3. объяснение, обоснование; мотивированное заявлениеa woman's reason см. woman 1
reasons adduced - юр. мотивы постановления суда
to give /to yield, to render/ (a) reason - предоставить /дать/ объяснения (своему поведению и т. п.)
4. лог. малая посылка ( силлогизма)II1. разум, интеллектpure reason - филос. чистый разум
2. 1) здравый рассудок (в противоп. сумасшествию)to lose one's reason - сойти с ума, помешаться
2) часто разг. здравый смысл, благоразумие, здравомыслиеto bring smb. to reason - образумить кого-л.
to listen to /to hear/ reason - внять доводам рассудка; прислушаться к голосу разума
to speak /to talk/ reason - говорить /судить/ здраво
you can't make him listen to reason, he will not listen to reason - он и слышать ничего не хочет, его не убедишь
there is reason in what you say - в том, что вы говорите, есть здравый смысл
it is quite within reason to suggest... - благоразумно предположить...; здраво рассуждая, можно предположить...
in reason - а) в разумных пределах; б) в соответствии со здравым смыслом; разумно
it is not in reason to expect me to... - было бы неразумно /странно/ ожидать, что я...
I'm willing to do anything in reason - в разумных пределах я готов сделать всё
out of all reason - чрезмерный; ≅ ни в какие ворота не лезет
it stands to reason - а) разумеется; понятно; ясно, очевидно ( в ответах); б) здравый смысл подсказывает
it stands to reason that... - всякому здравомыслящему человеку понятно, что...; отсюда явно следует, что...
as in reason - как и следовало ожидать; как и следует
without rhyme or reason см. rhyme I ♢
3. редк. разумный поступок; (благо)разумное поведениеit is reason, reason is - это (будет) благоразумно
it is no /not/ reason - это (будет) неразумно
2. [ʹri:z(ə)n] vit is but reason that I should rejoice - вполне понятно, что я радуюсь
1. 1) размышлять, рассуждать (логически); делать выводы, умозаключатьto reason about /of, on, upon/ a subject - обдумывать что-л.; размышлять /раздумывать, рассуждать/ о каком-л. предмете
to reason from premises - делать вывод из посылок; сделать логический вывод
to reason that... - прийти к выводу, что...
I reason in this way on the matter - я прихожу к такому выводу по этому вопросу; я так рассуждаю /сужу/ об этом деле
2) мыслитьthe ability to reason makes man different from animals - способность мыслить отличает человека от животного
2. обсуждать; дебатировать, дискутировать; рассуждать ( вслух)to reason what is to be done - обсуждать, что (нужно) сделать
to reason why [how] smth. was done - рассуждать о том, почему [как] что-л. было сделано
3. 1) (with) уговаривать, урезонивать (кого-л.)we reasoned with him for an hour - мы целый час его урезонивали /пытались его убедить/
2) (into) уговорить, убедить (в чём-л.)to reason smb. into smth. /into doing smth./ - уговорить кого-л. сделать что-л.
to reason smb. into obedience [into accepting a proposal] - уговорить кого-л. подчиниться [принять предложение]
3) (out of) разубеждать (в чём-л.)to reason smb. out of smth. /out of doing smth./ - отговорить кого-л. от чего-л.; разубедить кого-л.
to reason smb. out of his fears - убедить кого-л. в неосновательности его опасений
to reason smb. out of a false belief - убедить кого-л. в неосновательности его убеждения
4. преим. p. p. обосновывать, аргументировать; доказыватьto reason that... - аргументировать /мотивировать/ тем, что...; приводить в качестве довода то, что...
you must reason your case a bit more - вы должны лучше обосновать /аргументировать/ свою позицию
his speech was admirably reasoned - его выступление было прекрасно аргументировано
♢
their's not to reason why ( Tennyson) - не их дело рассуждать о причинах -
3 reason
ˈri:zn
1. сущ.
1) разум, рассудок, ум, интеллект bereft of reason Syn: mind, brain, intellect, mentality
2) благоразумие, здравомыслие;
здравый смысл within reason ≈ в пределах разумного to stand to reason ≈ быть ясным, понятным;
казаться само собой разумеющимся It stands to reason that the majority party will be reelected. ≈ Кажется разумным, что снова будет избрана партия большинства. I'll do anything for you within reason. ≈ Я сделаю для Вас все в пределах разумного. sound reason Syn: prudence, discretion
3) а) причина, повод, основание, основа by reason of ≈ по причине;
из-за to have a reason for not going ≈ иметь уважительную причину, чтобы не идти( куда-л.) The real reason behind their decision was never made public. ≈ Настоящая причина этого решения никогда не объявлялась. The reason that/why she did it is a mystery. ≈ По какой причине она это сделала, остается загадкой. He quit for personal reasons. ≈ Он уволился по личным причинам. cogent reason compelling reason convincing reason every reason plausible reason strong reason sufficient reason underlying reason urgent reason valid reason б) соображение, мотив;
довод, аргумент;
оправдание (against;
behind;
for) personal reason
2. гл.
1) рассуждать, размышлять (about, of, upon - о чем-л.) ;
делать выводы Syn: think, consider
2) убеждать, уговаривать( into) to reason out of smth. ≈ разубеждать в чем-л. to reason with smb. ≈ урезонивать кого-л. reason into
3) аргументировать, обосновывать;
доказывать, приводить доводы a carefully reasoned analysis ≈ тщательно аргументированный анализ Syn: argue
4) уст. обсуждать, дискутировать Syn: discuss ∙ reason against reason away reason out reason with Syn: argue причина;
основание - the * of eclipses причина затмений - what is the * of the tides? почему бывают приливы? - what is the * of the dew? почему выпадает роса? - she had a * for laughing у нее была причина для смеха - by * of..., for the * that... по причине того, что..., из-за того, что... - the scheme failed by * of bad organization этот план провалился из-за плохой организации - for no other * than that I forgot( разговорное) по той простой причине, что я забыл - for *s beyond control по независящим обстоятельствам - with * с основанием, по основательным причинам - not without * не без основания - with good * с полным правом /основанием/, совершенно обоснованно - he complains with * у него есть основания жаловаться( субъективное) основание, мотив, соображение;
оправдание - for economy *s по соображениям экономии - for family *s по семейным обстоятельствам - for *s of State обыкн. (ироничное) по государственным соображениям - *s for and against doing smth. соображения за и против какого-л. поступка - to give *s for one's preference обосновать свой выбор - to give *s for doing smth. объяснить свои поступки;
изложить мотивы, по которым что-л. должно быть сделано - to prove with *s доказать аргументами, представить резонные соображения - I saw * to suspect him у меня были основания подозревать его - I have good * to fear that... у меня все основания /я имею полное право/ опасаться, что... - I have good *s for doing this я имею полное право поступать так - did he give any *? он привел какие-л. доводы?;
он что-нибудь привел в свое оправдание? - give me your *s for refusing мотивируйте свой отказ, изложите мотивы вашего отказа - alleging as his * that... мотивируйте тем, что... - the * behind the proposal мотивировка предложения - for *s best known to oneself( разговорное) по каким-то таинственным соображениям - I see no * to do this не вижу никакой необходимости делать это - all the more * for going /why I should go/ (мне) тем более следует уехать - the * why I dislike him is... он мне не нравится потому, что... объяснение, обоснование;
мотивированное заявление - a woman's * (ироничное) женская логика - *s adduced (юридическое) мотивы постановления суда - to give /to yield, to render/ (a) * предоставить (дать) объяснения (своему поведению и т. п.) (логика) малая посылка( силлогизма) разум, интеллект - pure * (философское) чистый разум - only man has * только человек - существо разумное здравый рассудок (в противоп. сумасшествию) - bereft of * умалишенный - to lose one's * сойти с ума, помешаться - his * failed him utterly его рассудок совершенно помутился - he was restored to * к нему вернулся рассудок (о сумасшедшем) часто( разговорное) здравый смысл, благоразумие, здравомыслие - to bring smb. to * образумить кого-л. - to listen to /to hear/ * внять доводам рассудка;
прислушаться к голосу разума - to speak /to talk/ * говорить /судить/ здраво - you can't make him listen to *, he will not listen to * он и слышать ничего не хочет, его не убедишь - there is * in what you say в том, что вы говорите, есть здравый смысл - contrary to * идущий вразрез со здравым смыслом - it is quite within * to suggest... благоразумно предположить...;
здраво рассуждая, можно предположить... - in * в разумных пределах;
в соответствии со здравым смыслом;
разумно - everything in * всему есть мера - to pay anything in * заплатить любую разумную цену - it is not in * to expect me to... было бы неразумно /странно/ ожидать, что я... - I'm willing to do anything in * в разумных пределах я готов сделать все - out of all * чрезмерный;
ни в какие ворота не лезет - the price is out of all * это несусветная цена - it cost me a sum out of all * я заплатил за это бешеные деньги - it stands to * разумеется;
понятно;
ясно;
очевидно( в ответах) ;
здравый смысл подсказывает - it stands to * that... всякому здравомыслящему человеку понятно, что...;
отсюда явно следует, что... - as in * как и следовало ожидать;
как и следует - as * was как подсказывал здравый смысл (редкое) разумный поступок;
(благо) разумное поведение - it is *, * is это (будет) благоразумно - it is no /not/ * это (будет) неразумно - it is but * that I should rejoice вполне понятно, что я радуюсь размышлять, рассуждать (логически) ;
делать выводы, умозаключать - to * about /of, on, upon/ a subject обдумывать что-л.;
размышлять /раздумывать, рассуждать/ о каком-л. предмете - to * from premises делать вывод из посылок;
сделать логический вывод - to * from past experience сделать выводы из опыта прошлого - to * that... прийти к выводу, что... - we must * from what is probable мы должны исходить из вероятности - I * in this way on the matter я прихожу к такому выводу по этому вопросу;
я так рассуждаю /сужу/ об этом деле мыслить - the ability to * makes man different from animals способность мыслить отличает человека от животного обсуждать;
дебатировать, дискутировать;
рассуждать (вслух) - to * what is to be done обсуждать, что (нужно) сделать - to * why smth. was done рассуждать о том, почему что-л. было сделано ( with) уговаривать, урезонивать (кого-л.) - we *ed with him for an hour мы целый час его урезонивали /пытались его убедить/ (into) уговорить, убедить ( в чем-л.) - to * smb. into smth. /into doing smth./ уговорить кого-л. сделать что-л. - to * smb. into obedience уговорить кого-л. подчиниться( out of) разубеждать (в чем-л.) - to * smb. out of smth. /out of doing smth./ отговорить кого-л. от чего-л.;
разубедить кого-л. - to * smb. out of his fears убедить кого-л. в неосновательности его опасений - to * smb out of a false belief убедить кого-л. в неосновательности его убеждения преим. р.р. обосновывать, аргументировать;
доказывать - to * that... аргументировать /мотивировать/ тем, что...;
приводить в качестве довода то, что... - you must * your case a bit more вы должны лучше обосновать /аргументировать/ свою позицию - his speech was admirably *ed его выступление было прекрасно аргументировано (with) (устаревшее) (библеизм) спорить или беседовать( с кем-л.) > their's not to * why (Tennyson) не их дело рассуждать о причинах actual ~ истинная причина bereft of ~ без сознания, без чувств bereft of ~ умалишенный ~ разум, рассудок;
благоразумие;
to bring to reason образумить;
to hear (или to listen to) reason прислушаться к голосу разума;
to lose one's reason сойти с ума ~ причина, повод, основание;
соображение, мотив;
довод, аргумент;
оправдание;
by reason of по причине;
из-за by ~ of its general sense по своему общему смыслу cogent ~ убедительная причина compelling ~ неопровержимый довод to give reasons (for smth.) объяснить причины (чего-л.), сообщить свои соображения (по поводу чего-л.) with (или not without) ~ не без основания;
he complains with reason он имеет все основания жаловаться ~ разум, рассудок;
благоразумие;
to bring to reason образумить;
to hear (или to listen to) reason прислушаться к голосу разума;
to lose one's reason сойти с ума ~ разум, рассудок;
благоразумие;
to bring to reason образумить;
to hear (или to listen to) reason прислушаться к голосу разума;
to lose one's reason сойти с ума primary ~ основная причина reason аргумент ~ аргументировать;
доказывать;
reason out продумать до конца ~ излагать мотивы ~ интеллект ~ мотив ~ обсуждать ~ основание ~ причина, повод, основание;
соображение, мотив;
довод, аргумент;
оправдание;
by reason of по причине;
из-за ~ причина ~ разум, рассудок;
благоразумие;
to bring to reason образумить;
to hear (или to listen to) reason прислушаться к голосу разума;
to lose one's reason сойти с ума ~ разум ~ рассуждать (about, of, upon - о чем-л.) ~ соображение ~ убеждать, уговаривать (into) ;
to reason out (of smth.) разубеждать (в чем-л.) ;
to reason (with smb.) урезонивать (кого-л.) ~ убеждать, уговаривать (into) ;
to reason out (of smth.) разубеждать (в чем-л.) ;
to reason (with smb.) урезонивать (кого-л.) ~ for remission of sentence основание для освобождения от наказания ~ for termination основание для прекращения ~ of complaint основание для подачи жалобы ~ of complaint основание для подачи иска ~ аргументировать;
доказывать;
reason out продумать до конца ~ убеждать, уговаривать (into) ;
to reason out (of smth.) разубеждать (в чем-л.) ;
to reason (with smb.) урезонивать (кого-л.) ~ to believe основание считать strong ~ веское основание strong: ~ сильный, веский;
серьезный;
strong sense of disappointment сильное разочарование;
strong reason веская причина valid ~ веское соображение valid ~ убедительный довод with (или not without) ~ не без основания;
he complains with reason он имеет все основания жаловаться -
4 вполне понятно, что я радуюсь
General subject: it is but reason that I should rejoiceУниверсальный русско-английский словарь > вполне понятно, что я радуюсь
-
5 adeo
1.ăd-ĕo, ĭī, and rarely īvi, ĭtum (arch. adirier for adiri, Enn. Rib. Trag. p. 59), 4, v. n. and a. (acc. to Paul. ex Fest. should be accented a/deo; v. Fest. s. v. adeo, p. 19 Müll.; cf. the foll. word), to go to or approach a person or thing (syn.: accedo, aggredior, advenio, appeto).I.Lit.A.In gen., constr.(α).With ad (very freq.): sed tibi cautim est adeundum ad virum, Att. ap. Non. 512, 10:(β).neque eum ad me adire neque me magni pendere visu'st,
Plaut. Cur. 2, 2, 12:adeamne ad eam?
Ter. And. 4, 1, 15; id. Eun. 3, 5, 30: aut ad consules aut ad te aut ad Brutum adissent, Cic. Fragm. ap. Non. 208, 5:ad M. Bibulum adierunt, id. Fragm. ap. Arus. p. 213 Lind.: ad aedis nostras nusquam adiit,
Plaut. Aul. 1, 1, 24:adibam ad istum fundum,
Cic. Caec. 29 —With in: priusquam Romam atque in horum conventum adiretis, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26 ed. Halm.—Esp.: adire in jus, to go to law:(γ).cum ad praetorem in jus adissemus,
Cic. Verr. 4, § 147; id. Att. 11, 24; Caes. B. C. 1, 87, and in the Plebiscit. de Thermens. lin. 42: QVO DE EA RE IN IOVS ADITVM ERIT, cf. Dirks., Versuche S. p. 193.—Absol.:(δ).adeunt, consistunt, copulantur dexteras,
Plaut. Aul. 1, 2, 38:eccum video: adibo,
Ter. Eun. 5, 7, 5.—With acc.:B.ne Stygeos adeam non libera manes,
Ov. M. 13, 465:voces aetherias adiere domos,
Sil. 6, 253:castrorum vias,
Tac. A. 2, 13:municipia,
id. ib. 39:provinciam,
Suet. Aug. 47:non poterant adire eum,
Vulg. Luc. 8, 19:Graios sales carmine patrio,
to attain to, Verg. Cat. 11, 62; so with latter supine:planioribus aditu locis,
places easier to approach, Liv. 1, 33.—With local adv.:quoquam,
Sall. J. 14:huc,
Plaut. Truc. 2, 7, 60.—Esp.,1.To approach one for the purpose of addressing, asking aid, consulting, and the like, to address, apply to, consult (diff. from aggredior, q. v.). —Constr. with ad or oftener with acc.; hence also pass.:2.quanto satius est, adire blandis verbis atque exquaerere, sintne illa, etc.,
Plaut. Ps. 1, 5, 35:aliquot me adierunt,
Ter. And. 3, 3, 2:adii te heri de filia,
id. Hec. 2, 2, 9: cum pacem peto, cum placo, cum adeo, et cum appello meam, Lucil. ap. Non. 237, 28:ad me adire quosdam memini, qui dicerent,
Cic. Fam. 3, 10:coram adire et alloqui,
Tac. H. 4, 65.— Pass.:aditus consul idem illud responsum retulit,
when applied to, Liv. 37, 6 fin.:neque praetores adiri possent,
Cic. Q. Fr. 1, 2, 5.—Hence: adire aliquem per epistulam, to address one in writing, by a letter:per epistulam, aut per nuntium, quasi regem, adiri eum aiunt,
Plaut. Mil. 4, 6, 9 and 10; cf. Tac. A. 4, 39; id. H. 1, 9.—So also: adire deos, aras, deorum sedes, etc., to approach the gods, their altars, etc., as a suppliant (cf.:acced. ad aras,
Lucr. 5, 1199): quoi me ostendam? quod templum adeam? Att. ap. Non. 281, 6:ut essent simulacra, quae venerantes deos ipsos se adire crederent,
Cic. N. D. 1, 27:adii Dominum et deprecatus sum,
Vulg. Sap. 8, 21:aras,
Cic. Phil. 14, 1:sedes deorum,
Tib. 1, 5, 39:libros Sibyllinos,
to consult the Sibylline Books, Liv. 34, 55; cf. Tac. A. 1, 76:oracula,
Verg. A. 7, 82.—To go to a thing in order to examine it, to visit:3.oppida castellaque munita,
Sall. J. 94:hiberna,
Tac. H. 1, 52.—To come up to one in a hostile manner, to assail, attack:II.aliquem: nunc prior adito tu, ego in insidiis hic ero,
Ter. Ph. 1, 4, 52:nec quisquam ex agmine tanto audet adire virum,
Verg. A. 5, 379:Servilius obvia adire arma jubetur,
Sil. 9, 272.Fig.A.To go to the performance of any act, to enter upon, to undertake, set about, undergo, submit to (cf.: accedo, aggredior, and adorior).—With ad or the acc. (class.):B.nunc eam rem vult, scio, mecum adire ad pactionem,
Plaut. Aul. 2, 2, 25:tum primum nos ad causas et privatas et publicas adire coepimus,
Cic. Brut. 90:adii causas oratorum, id. Fragm. Scaur. ap. Arus. p. 213 Lind.: adire ad rem publicam,
id. de Imp. Pomp. 24, 70:ad extremum periculum,
Caes. B. C. 2, 7.—With acc.:periculum capitis,
Cic. Rosc. Am. 38:laboribus susceptis periculisque aditis,
id. Off. 1, 19:in adeundis periculis,
id. ib. 24; cf.:adeundae inimicitiae, subeundae saepe pro re publica tempestates,
id. Sest. 66, 139: ut vitae periculum aditurus videretur, Auct. B. G. 8, 48: maximos labores et summa pericula. Nep. Timol. 5:omnem fortunam,
Liv. 25, 10:dedecus,
Tac. A. 1, 39:servitutem voluntariam,
id. G. 24:invidiam,
id. A. 4, 70:gaudia,
Tib. 1, 5, 39.—Hence of an inheritance, t. t., to enter on:cum ipse hereditatem patris non adisses,
Cic. Phil. 2, 16; so id. Arch. 5; Suet. Aug. 8 and Dig.;hence also: adire nomen,
to assume the name bequeathed by will, Vell. 2, 60.—Adire manum alicui, prov., to deceive one, to make sport of (the origin of this phrase is unc.; Acidalius conjectures that it arose from some artifice practised in wrestling, Wagner ad Plaut. Aul. 2, 8, 8):2.eo pacto avarae Veneri pulcre adii manum,
Plaut. Poen. 2, 11; so id. Aul. 2, 8, 8; id. Cas. 5, 2, 54; id. Pers. 5, 2, 18.ăd-ĕō̆, adv. [cf. quoad and adhuc] (acc. to Festus, it should be accented adéo, v. the preced. word; but this distinction is merely a later invention of the grammarians; [p. 33] cf. Gell. 7, 7).I.In the ante-class. per.,A.To designate the limit of space or time, with reference to the distance passed through; hence often accompanied by usque (cf. ad), to this, thus far, so far, as far.1.Of space:2.surculum artito usque adeo, quo praeacueris,
fit in the scion as far as you have sharpened it, Cato, R. R. 40, 3.— Hence: res adeo rediit, the affair has gone so far (viz., in deterioration, “cum aliquid pejus exspectatione contigit,” Don. ad Ter. Ph. 1, 2, 5):postremo adeo res rediit: adulescentulus saepe eadem et graviter audiendo victus est,
Ter. Heaut. 1, 1, 61; cf. id. Ph. 1, 2, 5.—Of time, so long ( as), so long ( till), strengthened by usque, and with dum, donec, following, and in Cic. with quoad:B.merces vectatum undique adeo dum, quae tum haberet, peperisset bona,
Plaut. Merc. 1, 1, 76; 3, 4, 72; id. Am. 1, 2, 10 al.:nusquam destitit instare, suadere, orare, usque adeo donec perpulit,
Ter. And. 4, 1, 36; Cato, R. R. 67; id. ib. 76:atque hoc scitis omnes usque adeo hominem in periculo fuisse, quoad scitum sit Sestium vivere,
Cic. Sest. 38, 82.—For the purpose of equalizing two things in comparison, followed by ut: in the same degree or measure or proportion... in which; or so very, so much, so, to such a degree... as (only in comic poets), Plaut. Ep. 4, 1, 38:C.adeon hominem esse invenustum aut infelicem quemquam, ut ego sum?
Ter. And. 1, 5, 10.—Also followed by quasi, when the comparison relates to similarity:gaudere adeo coepit, quasi qui cupiunt nuptias,
in the same manner as those rejoice who desire marriage, Ter. Heaut. 5, 1, 12.—(Only in the comic poets) = ad haec, praeterea, moreover, besides, too: ibi tibi adeo lectus dabitur, ubi tu haud somnum capias ( beside the other annoyances), a bed, too, shall be given you there, etc., Plaut. Ps. 1, 2, 80.—Hence also with etiam:D.adeo etiam argenti faenus creditum audio,
besides too, id. Most. 3, 1, 101.—(Only in the comic poets.) Adeo ut, for this purpose that, to the end that:E.id ego continuo huic dabo, adeo me ut hic emittat manu,
Plaut. Rud. 5, 3, 32:id adeo te oratum advenio, ut, etc.,
id. Aul. 4, 10, 9:adeo ut tu meam sententiam jam jam poscere possis, faciam, etc.,
id. ib. 3, 2, 26 (where Wagner now reads at ut):atque adeo ut scire possis, factum ego tecum hoc divido,
id. Stich. 5, 4, 15. (These passages are so interpreted by Hand, I. p. 138; others regard adeo here = quin immo.)—In narration, in order to put one person in strong contrast with another. It may be denoted by a stronger emphasis upon the word to be made conspicuous, or by yet, on the contrary, etc.:II.jam ille illuc ad erum cum advenerit, narrabit, etc.: ille adeo illum mentiri sibi credet,
Plaut. Am. 1, 2, 4 sq.; so id. Merc. 2, 1, 8 al.To the Latin of every period belongs the use of this word,A.To give emphasis to an idea in comparison, so, so much, so very, with verbs, adjectives, and substantives:B.adeo ut spectare postea omnīs oderit,
Plaut. Capt. prol. 65:neminem quidem adeo infatuare potuit, ut ei nummum ullum crederet,
Cic. Fl. 20, 47:adeoque inopia est coactus Hannibal, ut, etc.,
Liv. 22, 32, 3 Weiss.:et voltu adeo modesto, adeo venusto, ut nil supra,
Ter. And. 1, 1, 92:nemo adeo ferus est, ut, etc.,
Hor. Ep. 1, 1, 39.—With usque:adeo ego illum cogam usque, ut mendicet meus pater,
Plaut. Bacch. 3, 4, 10:usque adeo turbatur,
even so much, so continually, Verg. E. 1, 12; Curt. 10, 1, 42; Luc. 1, 366.—In questions:adeone me fuisse fungum, ut qui illi crederem?
Plaut. Bacch. 2, 3, 49:adeone hospes hujus urbis, adeone ignarus es disciplinae consuetudinisque nostrae, ut haec nescias?
Cic. Rab. 10, 28; so id. Phil. 2, 7, 15; id. Fam. 9, 10; Liv. 2, 7, 10; 5, 6, 4.—With a negative in both clauses, also with quin in the last:non tamen adeo virtutum sterile saeculum, ut non et bona exempla prodiderit,
Tac. H. 1, 3; so Suet. Oth. 9:verum ego numquam adeo astutus fui, quin, etc.,
Ter. Ad. 2, 2, 13.—Sometimes the concluding clause is to be supplied from the first: quis genus Aeneadum, quis Trojae nesciat urbem?... non obtusa adeo gestamus pectora Poeni, viz.,
that we know not the Trojans and their history, Verg. A. 1, 565:adeo senuerunt Juppiter et Mars?
Juv. 6, 59.—Hence (post-Cic.): adeo non ut... adeo nihil ut... so little that, so far from that... (in reference to which, it should be noticed that in Latin the negative is blended with the verb in one idea, which is qualified by adeo) = tantum abest ut: haec dicta adeo nihil moverunt quemquam, ut legati prope violati sint, these words left them all so unmoved that, etc., or had so little effect, etc., Liv. 3, 2, 7: qui adeo non tenuit iram, ut gladio cinctum in senatum venturum se esse palam diceret, who restrained his anger so little that, etc. (for, qui non—tenuit iram adeo, ut), id. 8, 7, 5; so 5, 45, 4; Vell. 2, 66, 4: Curt. 3, 12, 22.—Also with contra in the concluding clause:apud hostes Afri et Carthaginienses adeo non sustinebant, ut contra etiam pedem referrent,
Liv. 30, 34, 5. —Adeo is placed enclitically after its word, like quidem, certe, and the Gr. ge, even, indeed, just, precisely. So,1.Most freq. with pronouns, in order to render prominent something before said, or foll., or otherwise known (cf. in Gr. egôge, suge, autos ge, etc., Viger. ed. Herm. 489, vi. and Zeun.): argentariis male credi qui aiunt, nugas praedicant: nam et bene et male credi dico; id adeo hodie ego expertus sum, just this (touto ge), Plaut. Curc. 5, 3, 1; so id. Aul. 2, 4, 10; 4, 2, 15; id. Am. 1, 1, 98; 1, 2, 6; id. Ep. 1, 1, 51; 2, 2, 31; 5, 2, 40; id. Poen. 1, 2, 57: plerique homines, quos, cum nihil refert, pudet;2.ubi pudendum'st ibi eos deserit pudor, is adeo tu es,
you are just such a one, id. Ep. 2, 1, 2:cui tu obsecutus, facis huic adeo injuriam,
Ter. Hec. 4, 4, 68: tute adeo jam ejus verba audies, you yourself shall hear what he has to say (suge akousêi), Ter. And. 3, 3, 27: Dolabella tuo nihil scito mihi esse jucundius: hanc adeo habebo gratiam illi, i. e. hanc, quae maxima est, gratiam (tautên ge tên charin), Caes. ap. Cic. Att. 9, 16:haec adeo ex illo mihi jam speranda fuerunt,
even this, Verg. A. 11, 275.—It is often to be translated by the intensive and, and just, etc. (so esp. in Cic. and the histt.): id adeo, si placet, considerate, just that (touto ge skopeite), Cic. Caec. 30, 87:id adeo ex ipso senatus consulto cognoscite,
id. Verr. 2, 4, 64, 143; cf. id. Clu. 30, 80:ad hoc quicumque aliarum atque senatus partium erant, conturbari remp., quam minus valere ipsi malebant. Id adeo malum multos post annos in civitatem reverterat,
And just this evil, Sall. C. 37, 11; so 37, 2; id. J. 68, 3; Liv. 2, 29, 9; 4, 2, 2: id adeo manifestum erit, si cognoverimus, etc., and this, precisely this, will be evident, if, etc., Quint. 2, 16, 18 Spald.—It is rarely used with ille:ille adeo illum mentiri sibi credet,
Plaut. Am. 1, 2, 6.—Sometimes with the rel. pron.: quas adeo haud quisquam liber umquam tetigit, Plaut: Poen. 1, 2, 57; Cic. Fin. 2, 12, 37. —With interrog. pron.:Quis adeo tam Latinae linguae ignarus est, quin, etc.,
Gell. 7, 17.—Adeo is joined with the pers. pron. when the discourse passes from one person to another, and attention is to be particularly directed to the latter: Juppiter, tuque adeo summe Sol, qui res omnes inspicis, and thou especially, and chiefly thou, Enn. ap. Prob.:teque adeo decus hoc aevi inibit,
Verg. E. 4, 11; id. G. 1, 24: teque, Neptune, invoco, vosque adeo venti, Poët. ap. Cic. Tusc. 4, 34, 73;and without the copulative: vos adeo... item ego vos virgis circumvinciam,
Plaut. Rud. 3, 4, 25.— Ego adeo often stands for ego quidem, equidem (egôge):tum libertatem Chrysalo largibere: ego adeo numquam accipiam,
Plaut. Bacch. 4, 7, 30; so id. Mil. 4, 4, 55; id. Truc. 4, 3, 73:ego adeo hanc primus inveni viam,
Ter. Eun. 2, 2, 16:nec me adeo fallit,
Verg. A. 4, 96.—Ipse adeo (autos ge), for the sake of emphasis:atque hercle ipsum adeo contuor,
Plaut. As. 2, 3, 24:ipsum adeo praesto video cum Davo,
Ter. And. 2, 5, 4:ipse adeo senis ductor Rhoeteus ibat pulsibus,
Sil. 14, 487.—With the conditional conjj. si, nisi, etc. (Gr. ei ge), if indeed, if truly:3.nihili est autem suum qui officium facere immemor est, nisi adeo monitus,
unless, indeed, he is reminded of it, Plaut. Ps. 4, 7, 2: Si. Num illi molestae quippiam hae sunt nuptiae? Da. Nihil Hercle: aut si adeo, bidui est aut tridui haec sollicitudo, and if, indeed, etc. (not if also, for also is implied in aut), Ter. And. 2, 6, 7.—With adverbs: nunc adeo (nun ge), Plaut. As. 3, 1, 29; id. Mil. 2, 2, 4; id. Merc. 2, 2, 57; id. Men. 1, 2, 11; id. Ps. 1, 2, 52; id. Rud. 3, 4, 23; Ter. And. 4, 5, 26; Verg. A. 9, 156: jam adeo (dê ge), id. ib. 5, 268; Sil. 1, 20; 12, 534; Val. Fl. 3, 70. umquam adeo, Plaut. Cas. 5, 4, 23:4.inde adeo,
Ter. Heaut. 1, 1, 1:hinc adeo,
Verg. E. 9, 59: sic adeo (houtôs ge), id. A. 4, 533; Sil. 12, 646:vix adeo,
Verg. A. 6, 498:non adeo,
Ter. Heaut. 1, 1, 57; Verg. A. 11, 436. —With adjectives = vel, indeed, even, very, fully:5.quot adeo cenae, quas deflevi, mortuae!
how very many suppers, Plaut. Stich. 1, 3, 59: quotque adeo fuerint, qui temnere superbum... Lucil. ap. Non. 180, 2: nullumne malorum finem adeo poenaeque dabis (adeo separated from nullum by poet. license)? wilt thou make no end at all to calamity and punishment? Val. Fl. 4, 63:trīs adeo incertos caeca caligine soles erramus,
three whole days we wander about, Verg. A. 3, 203; 7, 629.—And with comp. or the adv. magis, multo, etc.:quae futura et quae facta, eloquar: multo adeo melius quam illi, cum sim Juppiter,
very much better, Plaut. Am. 5, 2, 3; so id. Truc. 2, 1, 5:magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā, contigit,
Cic. de Or. 2, 4, 15.—With the conjj. sive, aut, vel, in order to annex a more important thought, or to make a correction, or indeed, or rather, or even only:6.sive qui ipsi ambīssent, seu per internuntium, sive adeo aediles perfidiose quoi duint,
Plaut. Am. prol. 71:si hercle scivissem, sive adeo joculo dixisset mihi, se illam amare,
id. Merc. 5, 4, 33; so id. Truc. 4, 3, 1; id. Men. 5, 2, 74; Ter. Hec. 4, 1, 9: nam si te tegeret pudor, sive adeo cor sapientia imbutum foret, Pacuv. ap. Non. 521, 10:mihi adeunda est ratio, quā ad Apronii quaestum, sive adeo, quā ad istius ingentem immanemque praedam possim pervenire,
or rather, Cic. Verr 2, 3, 46, 110; Verg. A. 11, 369; so, atque adeo:ego princeps in adjutoribus atque adeo secundus,
Cic. Att. 1, 17, 9.—With the imperative, for emphasis, like tandem, modo, dum, the Germ. so, and the Gr. ge (cf. L. and S.), now, I pray:C.propera adeo puerum tollere hinc ab janua,
Ter. And. 4, 4, 20 (cf. xullabete g auton, Soph. Phil. 1003).—Like admodum or nimis, to give emphasis to an idea (for the most part only in comic poets, and never except with the positive of the adj.; cf. Consent. 2023 P.), indeed, truly, so very, so entirely:D.nam me ejus spero fratrem propemodum jam repperisse adulescentem adeo nobilem,
so very noble, Ter. Eun. 1, 2, 123:nec sum adeo informis,
nor am I so very ugly, Verg. E. 2, 25:nam Caii Luciique casu non adeo fractus,
Suet. Aug. 65:et merito adeo,
and with perfect right, Ter. Hec. 2, 1, 42:etiam num credis te ignorarier aut tua facta adeo,
do you, then, think that they are ignorant of you or your conduct entirely? id. Ph. 5, 8, 38.—To denote what exceeds expectation, even: quam omnium Thebis vir unam esse optimam dijudicat, quamque adeo cives Thebani rumificant probam, and whom even the Thebans (who are always ready to speak evil of others) declare to be an honest woman, Plaut. Am. 2, 2, 44.— Hence also it denotes something added to the rest of the sentence, besides, too, over and above, usually in the connection: -que adeo (rare, and never in prose; cf.III.adhuc, I.): quin te Di omnes perdant qui me hodie oculis vidisti tuis, meque adeo scelestum,
and me too, Plaut. Rud. 4, 4, 122; cf. id. 4, 2, 32:haec adeo tibi me, ipsa palam fari omnipotens Saturnia jussit,
Verg. A. 7, 427.After Caesar and Cicero (the only instance of this use adduced from Cicero's works, Off. 1, 11, 36, being found in a passage rejected by the best critics, as B. and K.).A.For adding an important and satisfactory reason to an assertion, and then it always stands at the beginning of the clause, indeed, for:B.cum Hanno perorāsset, nemini omnium cum eo certare necesse fuit: adeo prope omnis senatus Hannibalis erat: the idea is,
Hanno's speech, though so powerful, was ineffectual, and did not need a reply; for all the senators belonged to the party of Hannibal, Liv. 21, 11, 1; so id. 2, 27, 3; 2, 28, 2; 8, 37, 2; Tac. Ann. 1, 50, 81; Juv. 3, 274; 14, 233.—Also for introducing a parenthesis: sed ne illi quidem ipsi satis mitem gentem fore (adeo ferocia atque indomita [p. 34] ingenia esse) ni subinde auro... principum animi concilientur, Liv. 21, 20, 8; so id. 9, 26, 17; 3, 4, 2; Tac. A. 2, 28.—When to a specific fact a general consideration is added as a reason for it, so, thus (in Livy very often):C.haud dubius, facilem in aequo campi victoriam fore: adeo non fortuna modo, sed ratio etiam cum barbaris stabat,
thus not only fortune, but sagacity, was on the side of the barbarians, Liv. 5, 38, 4:adeo ex parvis saepe magnarum momenta rerum pendent,
id. 27, 9, 1; so id. 4, 31, 5; 21, 33, 6; 28, 19; Quint. 1, 12, 7; Curt. 10, 2, 11; Tac. Agr. 1:adeo in teneris consuescere multum est,
Verg. G. 2, 272.—In advancing from one thought to another more important = immo, rather, indeed, nay: nulla umquam res publica ubi tantus paupertati ac parsimoniae honos fuerit: adeo, quanto rerum minus, tanto minus cupiditatis erat, Liv. praef. 11; so Gell. 11, 7; Symm. Ep. 1, 30, 37.—D.With a negative after ne—quidem or quoque, so much the more or less, much less than, still less (post-Aug.):hujus totius temporis fortunam ne deflere quidem satis quisquam digne potuit: adeo nemo exprimere verbis potest,
still less can one describe: it by words, Vell. 2, 67, 1:ne tecta quidem urbis, adeo publicum consilium numquam adiit,
still less, Tac. A. 6, 15; so id. H. 3, 64; Curt. 7, 5, 35:favore militum anxius et superbia viri aequalium quoque, adeo superiorum intolerantis,
who could not endure his equals even, much less his superiors, Tac. H. 4, 80.—So in gen., after any negative: quaelibet enim ex iis artibus in paucos libros contrahi solet: adeo infinito spatio ac traditione opus non est, so much the less is there need, etc., Quint. 12, 11, 16; Plin. 17, 12, 35, § 179; Tac. H. 3, 39.—(The assumption of a causal signif. of adeo = ideo, propterea, rests upon false readings. For in Cael. Cic. Fam. 8, 15 we should read ideo, B. and K., and in Liv. 24, 32, 6, ad ea, Weiss.).—See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 135-155. -
6 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
См. также в других словарях:
Baptism — • One of the Seven Sacraments of the Christian Church; frequently called the first sacrament , the door of the sacraments , and the door of the Church Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Baptism Baptism … Catholic encyclopedia
Epicureanism — Stephen Everson It is tempting to portray Epicureanism as the most straightforward, perhaps even simplistic, of the major dogmatic philosophical schools of the Hellenistic age. Starting from an atomic physics, according to which ‘the totality of… … History of philosophy
Apostasy in Christianity — Judas betrays Jesus with a kiss. Judas Iscariot, one of the Twelve Apostles, became an apostate.[1] Apostasy in Christianity refers to the rejection of Christianity by someone who formerly was a Christian. The term apostasy comes from the Greek… … Wikipedia
Heaven — • In the Holy Bible the term heaven denotes, in the first place, the blue firmament, or the region of the clouds that pass along the sky. Gen., i, 20, speaks of the birds under the firmament of heaven . In other passages it denotes the region of… … Catholic encyclopedia
JERUSALEM — The entry is arranged according to the following outline: history name protohistory the bronze age david and first temple period second temple period the roman period byzantine jerusalem arab period crusader period mamluk period … Encyclopedia of Judaism
Masonry (Freemasonry) — Masonry (Freemasonry) † Catholic Encyclopedia ► Masonry (Freemasonry) The subject is treated under the following heads: I. Name and Definition; II. Origin and Early History; III. Fundamental Principles and Spirit; IV.… … Catholic encyclopedia
Christianity — /kris chee an i tee/, n., pl. Christianities. 1. the Christian religion, including the Catholic, Protestant, and Eastern Orthodox churches. 2. Christian beliefs or practices; Christian quality or character: Christianity mixed with pagan elements; … Universalium
PHILOSOPHY, JEWISH — This article is arranged according to the following outline: WHAT IS JEWISH PHILOSOPHY? recent histories of jewish philosophy biblical and rabbinic antecedents bible rabbinic literature hellenistic jewish philosophy philo of alexandria biblical… … Encyclopedia of Judaism
biblical literature — Introduction four bodies of written works: the Old Testament writings according to the Hebrew canon; intertestamental works, including the Old Testament Apocrypha; the New Testament writings; and the New Testament Apocrypha. The Old… … Universalium
Judaism — /jooh dee iz euhm, day , deuh /, n. 1. the monotheistic religion of the Jews, having its ethical, ceremonial, and legal foundation in the precepts of the Old Testament and in the teachings and commentaries of the rabbis as found chiefly in the… … Universalium
Protestantism — /prot euh steuhn tiz euhm/, n. 1. the religion of Protestants. 2. the Protestant churches collectively. 3. adherence to Protestant principles. [1640 50; PROTESTANT + ISM] * * * One of the three major branches of Christianity, originating in the… … Universalium
